Hafıza Teknikleriyle İlişkili Akademik Bilgiler ve Kaynaklar

Hafıza Teknikleriyle İlişkili Akademik Bilgiler ve Kaynaklar

Bellek Destekleyici Teknikler 
Anahtar Kelime (Bağlama  Sistemi)


Bu sistem malzemelerin sunum sırasına bağlı olarak hatırlanması gereken seri öğrenme görevlerinde kullanılmaktadır. Bağlama sistemi iki basamaktan oluşmaktadır. İlk olarak öğrenilecek listedeki maddenin görsel imgesi oluşturulmaktadır. İkinci olarak her maddenin  görsel imgesiyle sonraki maddenin görsel imgesi arasında  bağ kurulmaktadır. Bu sistemi temel alarak geliştirilmiş  olan bir teknik öykü tekniğidir bu teknikte hatırlanması gereken malzemelerden bir öykü oluşturulmakta ve öyküde geçen olaylar görsel imgelere dönüştürülmektedir.  Yine bağlama sistemine bağlı olarak geliştirilmiş diğer bir teknik, anahtar kelime tekniğidir.  Bu teknikte  hatırlanması  gereken malzemelere sessel açıdan  benzeyen ve kolaylıkla  imgelenebilen kelimeler  kullanılmaktadır (Senemoğlu,1997). Bu teknik daha çok kelime öğretiminde kullanılır (Mastropieri, 1988). Yabancı dil öğretiminde, Türkçenin yeterince konuşulamadığı yörelerimizde Türkçe öğretiminde kullanılabilir. 

ÖR/ Posner’in Kavramsal Modelini, Kavramsal Model  poz verdi şeklinde söylenebilir. Her ne zaman Posner’i  düşünürsem  poz veren   anahtar kelimeyi  hatırlarım . Kelime, Posner’in “Kavramsal Modeli”ni hatırlamak için bana yardımcı olur. Anahtar Kelime Metodu yabancı dili öğrenmek için aynı zamanda oldukça yararlıdır (Litteral,2003) .


Yerleşim (Loci)  Sistemi


        Yerleşim sistemi  M.Ö. 500  yılına dek uzanan bir geçmişe sahip en eski  hatırlama tekniğidir. Bu sistemde  hatırlanması  gereken malzemelerle  iyi bilinen sabit  nitelikteki  yerleşim  alanları  birbirine   bağlanarak  hatırlanır. Örneğin  bir  seri  kelimeyi  okul  kafeteryasına giden  yol üzerindeki  belirli  yerler   arasında bağ  kurarak  hatırlamak   mümkündür.   Yerleşim sistemi iki basamaktan   oluşur. İlk  olarak  bilinen bir  yerleşim yerinin  zihinsel imgesi    doğal  ve  mantıklı bir  sırada  ezberlenir. İkinci  olarak,  hatırlanması  gereken bir  maddenin imgesi,  yerleşim alanının   belirli bir  bölümüyle   ilişkilendirilir    ve malzemelerin  kullanılması  sırasında  söz  konusu  yerleşim  alanında   zihinsel  bir yürüyüş yapılır. Çok iyi bilinen bir çevrede ögelerle, hatırlanmak istenen listedeki ögeler sırasıyla eşleştirilerek imajlar oluşturulur (Senemoğlu,1997). Örneğin Mastropieri ve arkadaşları (1988), Amerika da çiçeği (flower) Florida bölgesiyle, televizyonu (television) Tallahase yerleşim birimiyle eşleştirmişlerdir.
 Asma (Peg)  Sistemi  
  Bu sistem  hatırlanması  gereken malzemeleri daha önce öğrenilmiş olan ve çoğunlukla somut olan  nesnelere asmayı içermektedir. Kullanılan somut kelimeler genellikle nesnelere olan benzerliklerine ya da nesnelerin  okunuşu ile uyaklı  oluşlarına  göre  seçilmektedir.  Buna göre her   sayı  değişik  bir  nesne ile  temsil  edilmektedir.    Kişiden  istenen, 1’den   başlayıp  hatırlaması  gereken  madde  kadar  sayıyı  belirli  nesnelere  karşılık gelecek  şekilde  ezberlemesidir. Daha  sonra  hatırlaması  gereken  maddelerle  sayılara  karşılık  gelen  somut  nesnelerin   etkileşimini    zihinde  canlandırması  gerekmektedir. Örneğin  daha  önce hiç yazıcı  görmeyen   öğrencilere  bu  yöntemle  yazıcı  şöyle öğretilmiştir.  Yapılacak ilk iş  düğmeyi  çevirmektir,  bu durum   deneklere   çöreğin  içinde    bir   düğme   hayal ettirilerek    verilmiş.   Sonraki  yönerge  “kağıdı  zincir  halkanın üzerine koy”   bunda da  denekler  içine  kağıt  doldurulmuş   ayakkabının  bir  zincirle   bağlandığını düşünmüşlerBu yöntemde hatırlanması gereken birinci öge ikinci öge ile,ikinci öge üçüncü öge ile...ilişkilendirilecek şekilde öykü haline getirilir(Senemoğlu,1997). .
        
Daha çok listelerin öğrenilmesinde önemlidir. Listede bulunan nesne ve imgelerin numara ve imajlarla birbirleriyle ilişkilendirilmesidir(Mastropieri, 1988). Alışveriş listeleri, periyodik cetvel vs. öğrenilmesinde kullanılabilir.Hafızaya yardımcı Pegword metodu, sayılar ve tarihleri  ezberlemek için  yararlıdır(Litteral, 2003).




Fonetik   Sistem        
Bu  sistem  araşmacılar   tarafından  ilgilenilen  konuya  göre  şekil—alfabe, sayı—harf , sayı—sessiz harf   veya  sese    uygun   sayı  gibi   değişik  şekillerde  adlandırılmaktadır.  Ancak  bu  sistemin  versiyonlarındaki  ortak  noktalar    0’dan    9’a   kadar  olan  sayıların her  birinin   sessiz  harflerle   veya  onlara  uygun     seslerle  temsil  edilmesi  ve  bu  sessiz  harflerin   aralarına  sesli  harfler  konarak  hecelerin  yada  kelimelerin  oluşturulmasıdır.  Örneğin  1.T veya  Th:3.  M:4. R:5.  L:6  VEYA  Ch.  Sh  şeklinde  sayılar  seslere  dönüştürülmektedir.  Bu durunda  164359 sayısı  denek tarafından Tea CheRMaiL  Box    olarak  kodlanmakta  ve bir öğretmenin kendisine  bir şey  postalaması  şeklinde   imgelenmektedir.  Fonetik  sistemin başlangıcı  1948’de  Wickelman’ın  alfabedeki  harflerle   sayıları eşleştirerek    oluşturduğu  sayı—harf  sistemine  dayanmaktadır.  Bu  sistemin diğer mnemonik  sistemlere  göre en önemli  avantajı  sayıların hatırlanmasında  daha  kullanışlı olmasıdır.Örnek: Mısır eski profesörlerinden bay..... şeklinde devam eden metin aslında

Baş Harf Tekniği

Örnek olarak HOMES (evler) kelimesini hatırladığınızda Amerika'daki büyük göllerin isimleri akılınıza gelir. Bu göller Huran, Ontario, Michigan, Enie, Superior'dur. (Özakkaş,2003). 
  

Global Hızlı Okuma
Çevrimiçi

PARAGRAFTA HIZLI OKUMA
42 günde kitap okuma alışkanlığı kazanırsınız ve paragrafları 20-40 saniyede çözüp netlerinizi arttırabilirsiniz…
13:56
×
Cenan Balcı